Plasma: Blockchain hiệu suất cao được thiết kế riêng cho stablecoin

Stablecoin đang trở thành phương tiện chính trong thanh toán trên chuỗi, thanh toán tài sản và dịch vụ tài chính, nhưng cơ sở hạ tầng blockchain hiện có vẫn chưa được tối ưu hóa cho các đặc điểm của nó, dẫn đến chi phí giao dịch cao, nút thắt hiệu suất và rủi ro tập trung vẫn phổ biến.

Để đối phó với những thách thức này, Plasma đã đề xuất một giải pháp sáng tạo: xây dựng một sidechain Bitcoin hiệu suất cao được thiết kế riêng cho Stablecoin. Chuỗi này tương thích với EVM trong khi cung cấp giao dịch không phí, an toàn hơn và khả năng mở rộng.

Ý tưởng này đã thu hút sự chú ý rộng rãi từ thị trường. Vào tháng 2 năm nay, Plasma đã công bố hoàn thành khoản huy động 24 triệu USD, với các nhà đầu tư bao gồm nhiều tổ chức nổi tiếng và các nhà đầu tư cá nhân. Bên cạnh đó, một nền tảng ICO mới nổi cũng đã chọn phát hành token lần đầu của Plasma làm sản phẩm đầu tiên của mình.

Sự cần thiết của Blockchain dành riêng cho Stablecoin

Theo báo cáo được phát hành bởi một tổ chức nghiên cứu vào đầu năm nay, dự kiến khối lượng giao dịch hàng năm của stablecoin sẽ đạt 15.6 triệu tỷ USD vào năm 2024, vượt qua quy mô giao dịch của hai công ty thẻ tín dụng lớn.

Là một ứng dụng then chốt trong lĩnh vực tiền điện tử, stablecoin đóng vai trò cốt lõi trong nhiều kịch bản, thu hút nhiều dự án và doanh nghiệp tăng tốc triển khai, xây dựng hệ sinh thái sản phẩm mới. Plasma lấy cơ sở hạ tầng stablecoin làm điểm khởi đầu, nhằm xây dựng một blockchain chuyên dụng với khả năng xử lý cao và có thể mở rộng, đồng thời trở thành lớp thanh toán và phát hành toàn cầu cho đô la kỹ thuật số.

Nhóm Plasma cho rằng, các chuỗi công khai chính mà các stablecoin hiện tại dựa vào có những thiếu sót rõ ràng: Phí Gas cao của Ethereum khiến nó không đủ lý tưởng trong các tình huống thanh toán; trong khi một số chuỗi công khai dù giành được thị trường nhờ phí thấp và giao dịch nhanh, nhưng mạng lưới lại quá tập trung, tồn tại nguy cơ về an ninh.

Để đối phó với những thách thức này, Plasma đã đề xuất một loại blockchain mới được thiết kế riêng cho stablecoin. Kế hoạch của họ là xây dựng một sidechain trên blockchain Bitcoin và hoàn toàn tương thích với máy ảo Ethereum (EVM). Thiết kế này nhằm đáp ứng nhu cầu cơ bản của các hoạt động tài chính phi tập trung, đồng thời tận dụng tính bảo mật của Bitcoin và cung cấp giao dịch stablecoin không phí, nhằm giải phóng hoàn toàn tiềm năng của thị trường stablecoin trị giá hàng nghìn tỷ đô la.

Đặc điểm kỹ thuật và kế hoạch phát triển

Plasma chọn Bitcoin làm nền tảng cho chuỗi phụ của mình, chủ yếu vì sự an toàn và tính phi tập trung vô song của mạng Bitcoin, điều này cung cấp một nền tảng lý tưởng cho việc thanh toán stablecoin toàn cầu.

Về cơ chế đồng thuận cốt lõi, đội ngũ Plasma đã tự phát triển PlasmaBFT dựa trên sự tiến hóa của Fast HotStuff, hỗ trợ xử lý hàng nghìn giao dịch mỗi giây, đáp ứng nhu cầu về tốc độ giao dịch của thanh toán Stablecoin toàn cầu. PlasmaBFT được viết bằng ngôn ngữ Rust, tối ưu hóa cho độ trễ đầu cuối thấp.

Plasma thông qua việc gắn kết gốc trạng thái với mạng Bitcoin đã đạt được sự kế thừa an toàn tối thiểu hóa sự tin cậy. Thiết kế này cho phép Plasma đạt được mức độ an toàn tương đương với Bitcoin mà không cần dựa vào một nút xác minh hoặc tổ chức trung gian duy nhất, giảm thiểu rủi ro từ lỗi đơn điểm hoặc tấn công.

Việc triển khai cơ chế đồng thuận Plasma sẽ diễn ra qua ba giai đoạn, từ giai đoạn được kiểm soát ban đầu, dần dần chuyển sang mô hình phi tập trung hoàn toàn không cần giấy phép.

Để giải quyết vấn đề phí giao dịch cao, Plasma đã giới thiệu cơ chế chuyển khoản "không phí" cho stablecoin. Mạng sử dụng kiến trúc phân khối, thiết kế có hai lớp xử lý song song, lần lượt xử lý giao dịch tính phí thông thường và giao dịch miễn phí. Để duy trì hiệu quả mạng, Plasma cũng đã bổ sung cơ chế trật tự bao gồm giới hạn tốc độ, yêu cầu số dư tối thiểu và chiến lược thay thế.

Phát hành token XPL

XPL là đồng tiền gốc của mạng Plasma, được sử dụng để duy trì sự đồng thuận và an ninh cũng như làm nhiên liệu cho tầng thực thi. Plasma cho biết, đồng XPL đóng vai trò cốt lõi trong hệ thống, không chỉ đảm bảo an toàn cho cơ chế đồng thuận PlasmaBFT, hỗ trợ việc thực thi EVM dựa trên Reth, mà còn hỗ trợ cầu nối Bitcoin với độ tin cậy tối thiểu.

Việc phát hành công khai XPL sẽ diễn ra trên trang web của Plasma, người tham gia cần hoàn thành quy trình xác minh danh tính KYC, sàng lọc khu vực pháp lý và các quy trình tuân thủ khác. Việc đặt cọc sẽ được mở vào ngày 9 tháng 6, và việc phát hành thực tế sẽ bắt đầu sau vài tuần. Số lượng đơn vị của mỗi người tham gia tương ứng với một hạn mức phân bổ đảm bảo, có thể sử dụng nhiều loại stablecoin để mua XPL. Đợt phát hành công khai này dự kiến sẽ bán ra 10% tổng lượng XPL, tương ứng với định giá hoàn toàn pha loãng là 500 triệu đô la.

Quá trình phát hành được chia thành ba giai đoạn: gửi tiền, khóa và phân phối token. Trong giai đoạn gửi tiền, người tham gia gửi stablecoin vào Plasma Vault trên Ethereum, tích lũy "đơn vị" để xác định tỷ lệ phân phối đảm bảo của XPL. Thời gian khóa ít nhất là 40 ngày, trong thời gian này không được phép thực hiện bất kỳ hoạt động gửi hoặc rút tiền nào. Khi mạng chính Plasma Beta ra mắt, người tham gia sẽ nhận được token XPL tương ứng với tỷ lệ phân phối.

Đợt phát hành công khai này chỉ mở cho các khu vực đủ tiêu chuẩn và có yêu cầu tuân thủ nghiêm ngặt. Người dùng từ Mỹ tham gia sẽ có những hạn chế bổ sung, bao gồm xác minh danh tính nhà đầu tư đủ điều kiện và thời gian khóa 12 tháng. Plasma nhấn mạnh, cấu trúc phát hành lần này phản ánh giá trị cốt lõi của mạng lưới: khuyến khích sự tham gia lâu dài, giữ cho lợi ích nhất quán và tăng cường tính minh bạch, đảm bảo rằng các nhà đóng góp sớm có thể chia sẻ công bằng lợi ích từ sự tăng trưởng của mạng.